1PL, 2PL, 3PL, 4PL, 5PL Là Gì? Phân Biệt Các Cấp Độ Trong quản lý chuỗi cung ứng

Mục lục [Ẩn]

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử, quản lý chuỗi cung ứng ngày càng trở thành yếu tố then chốt quyết định sự thành công của doanh nghiệp. Các thuật ngữ như 1PL, 2PL, 3PL, 4PL và 5PL xuất hiện ngày càng nhiều, phản ánh sự đa dạng hóa và chuyên nghiệp hóa trong lĩnh vực này. Nhưng bạn có thực sự hiểu rõ các cấp độ này là gì, chúng khác nhau ra sao, và vai trò của từng cấp độ trong việc tối ưu hóa chuỗi cung ứng?

Bài viết này sẽ giúp bạn làm sáng tỏ các khái niệm từ cơ bản đến nâng cao về quản lý chuỗi cung ứng, đồng thời cung cấp cái nhìn chi tiết để phân biệt 1PL, 2PL, 3PL, 4PL và 5PL. Qua đó, bạn sẽ hiểu được cách các cấp độ này hỗ trợ doanh nghiệp cải thiện hiệu quả vận hành, tiết kiệm chi phí và nâng cao trải nghiệm khách hàng

1PL, 2PL, 3PL, 4PL, 5PL Là Gì?

Các thuật ngữ 1PL, 2PL, 3PL, 4PL và 5PL được sử dụng để mô tả các cấp độ khác nhau trong việc cung cấp dịch vụ logistics. Chúng đại diện cho sự phức tạp tăng dần của các hoạt động logistics mà một doanh nghiệp có thể thực hiện hoặc thuê ngoài.

• PL là viết tắt của Party Logistics (dịch vụ logistics bên thứ ba).
• Số trước PL chỉ ra mức độ tham gia của bên thứ ba vào quá trình logistics.

Dưới đây là sự khác biệt giữa các cấp độ này:

1PL (First-Party Logistics)

• Định nghĩa: Đây là logistics nội bộ, nơi doanh nghiệp tự thực hiện toàn bộ các hoạt động logistics, như vận chuyển, lưu trữ, và phân phối hàng hóa.
• Ví dụ: Một nhà máy tự sở hữu đội xe tải để vận chuyển sản phẩm đến các cửa hàng hoặc khách hàng.
• Đặc điểm:
  • Không có bên thứ ba tham gia.
  • Doanh nghiệp kiểm soát hoàn toàn quy trình logistics.

2PL (Second-Party Logistics)

• Định nghĩa: Doanh nghiệp thuê các công ty bên ngoài cung cấp dịch vụ logistics cụ thể, như vận tải hoặc lưu kho.
• Ví dụ: Doanh nghiệp thuê một công ty vận tải để giao hàng, nhưng vẫn tự quản lý kho bãi.
• Đặc điểm:
  • Tập trung vào một hoặc vài khâu logistics.
  • Thường là hợp đồng ngắn hạn hoặc dài hạn.

3PL (Third-Party Logistics)

• Định nghĩa: Doanh nghiệp thuê ngoài toàn bộ các hoạt động logistics, từ vận tải, lưu kho, đến quản lý chuỗi cung ứng.
• Ví dụ: DHL, FedEx cung cấp dịch vụ từ lưu trữ, đóng gói đến giao hàng.
• Đặc điểm:
  • Phổ biến nhất trong logistics hiện đại.
  • Đối tác 3PL quản lý logistics toàn diện nhưng không kiểm soát chiến lược.

4PL (Fourth-Party Logistics)

• Định nghĩa: Một bên thứ tư quản lý và điều phối toàn bộ chuỗi cung ứng, bao gồm việc quản lý các nhà cung cấp 3PL và các đối tác logistics khác.
• Ví dụ: Accenture cung cấp giải pháp tổng thể, điều phối các bên 3PL cho khách hàng.
• Đặc điểm:
  • Tập trung vào tư vấn chiến lược và tối ưu hóa.
  • Thường dùng công nghệ và phân tích dữ liệu để cải thiện hiệu quả.

5PL (Fifth-Party Logistics)

• Định nghĩa: 5PL tập trung vào việc tích hợp logistics với thương mại điện tử, sử dụng công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI), blockchain, và dữ liệu lớn (big data) để tự động hóa và tối ưu hóa chuỗi cung ứng.
• Ví dụ: Các nền tảng cung cấp dịch vụ logistics tự động hóa hoàn toàn cho thương mại điện tử như Alibaba Cainiao.
• Đặc điểm:
  • Phù hợp với thương mại điện tử và logistics toàn cầu.
  • Dịch vụ dựa trên các nền tảng kỹ thuật số và công nghệ tiên tiến.

Bảng so sánh tóm tắt

Lựa chọn cấp độ phù hợp trong quản lý chuỗi cung ứng

Việc lựa chọn cấp độ logistics phù hợp trong quản lý chuỗi cung ứng (SCM) là một quyết định chiến lược quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả vận hành và khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. Dưới đây là chi tiết các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định này:

Quy mô doanh nghiệp

• Doanh nghiệp nhỏ: Những doanh nghiệp này thường có ngân sách hạn chế và nhu cầu logistics đơn giản hơn. Họ có thể lựa chọn:
  • 1PL (First Party Logistics): Tự quản lý logistics nội bộ.
  • 2PL (Second Party Logistics): Thuê dịch vụ vận tải hoặc kho bãi từ bên thứ hai.
• Doanh nghiệp lớn: Với khả năng tài chính và nhu cầu phức tạp hơn, họ có thể sử dụng:
  • 3PL (Third Party Logistics): Thuê bên thứ ba quản lý các hoạt động logistics.
  • 4PL (Fourth Party Logistics): Sử dụng một đối tác chiến lược quản lý toàn bộ chuỗi cung ứng.
  • 5PL (Fifth Party Logistics): Tích hợp các giải pháp SCM tiên tiến như tự động hóa và tối ưu hóa công nghệ.

Ngành nghề

• Đặc điểm ngành hàng quyết định dịch vụ logistics:
  • Hàng tiêu dùng nhanh (FMCG): Yêu cầu dịch vụ vận chuyển nhanh, chính xác và tích hợp công nghệ cao (thường là 3PL hoặc 4PL).
  • Hàng công nghiệp nặng: Yêu cầu dịch vụ vận chuyển chuyên dụng và quản lý chi tiết (2PL hoặc 3PL).
  • Hàng dễ hỏng: Như thực phẩm, dược phẩm đòi hỏi chuỗi cung ứng lạnh và theo dõi nhiệt độ (3PL hoặc cao hơn).

Mức độ phức tạp của chuỗi cung ứng

• Chuỗi cung ứng đơn giản: Khi số lượng nhà cung cấp và điểm giao hàng ít, doanh nghiệp có thể sử dụng 1PL hoặc 2PL.
• Chuỗi cung ứng phức tạp: Với nhiều nhà cung cấp, khách hàng trên toàn cầu, cần sự tích hợp và tối ưu hóa chuỗi cung ứng, doanh nghiệp nên xem xét 4PL hoặc 5PL.

Ngân sách

• Ngân sách thấp: Doanh nghiệp nhỏ thường chọn 1PL hoặc 2PL để tiết kiệm chi phí.
• Ngân sách cao: Doanh nghiệp lớn hoặc tập đoàn có thể đầu tư vào 4PL hoặc 5PL để đạt hiệu quả cao hơn và sử dụng công nghệ hiện đại.

Quyết định cuối cùng nên dựa trên sự cân nhắc cẩn thận giữa nhu cầu cụ thể, khả năng tài chính và mục tiêu chiến lược của doanh nghiệp.

Xu Hướng Phát Triển Chuỗi Cung Ứng Trong Tương Lai

Chuyển Đổi Từ 1PL, 2PL Sang 3PL, 4PL Và 5PL

Doanh nghiệp ngày càng chuyển dịch từ việc tự quản lý logistics (1PL, 2PL) sang thuê ngoài các dịch vụ chuyên nghiệp hơn như 3PL, 4PL và 5PL. Điều này giúp tối ưu hóa chi phí, nâng cao hiệu quả vận hành và quản lý toàn diện chuỗi cung ứng.

Ứng Dụng Công Nghệ Trong Chuỗi Cung Ứng

Công nghệ như Trí tuệ nhân tạo (AI), Blockchain và Internet vạn vật (IoT) đang được tích hợp để cải thiện dự báo nhu cầu, tăng cường tính minh bạch và giám sát thời gian thực. Những công nghệ này giúp chuỗi cung ứng trở nên thông minh và linh hoạt hơn.

Phát Triển Thương Mại Điện Tử Và Tối Ưu Hóa Chuỗi Cung Ứng

Sự bùng nổ của thương mại điện tử đòi hỏi chuỗi cung ứng phải nhanh chóng và chính xác hơn, đặc biệt trong việc giao hàng "chặng cuối". Đồng thời, xu hướng hướng tới logistics bền vững cũng được chú trọng, với các giải pháp giảm thiểu tác động môi trường.

Chuỗi cung ứng đang trải qua những thay đổi mạnh mẽ nhờ chuyển đổi cấp độ logistics và ứng dụng công nghệ tiên tiến. Thương mại điện tử phát triển nhanh chóng càng làm nổi bật nhu cầu tối ưu hóa chuỗi cung ứng, giúp doanh nghiệp cạnh tranh và phát triển bền vững.

Trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu ngày càng phức tạp, việc hiểu rõ các cấp độ từ 1PL đến 5PL và xu hướng ứng dụng công nghệ là chìa khóa để doanh nghiệp nâng cao hiệu quả vận hành và khả năng cạnh tranh. Để bắt kịp những thay đổi này, việc trang bị kiến thức chuyên sâu và kỹ năng quản lý chuỗi cung ứng là điều cần thiết.

Khóa học Quản Lý Chuỗi Cung Ứng tại Viện IRTC chính là giải pháp hoàn hảo dành cho bạn. Với chương trình giảng dạy bài bản, bám sát thực tiễn và đội ngũ giảng viên giàu kinh nghiệm, khóa học sẽ giúp bạn nắm vững các mô hình quản lý logistics, từ cơ bản đến nâng cao, đồng thời làm theo đuổi kịp những xu hướng quản lý chuỗi cung ứng trong tương lai

Hãy tham gia khóa học ngay hôm nay để trở thành chuyên gia trong lĩnh vực chuỗi cung ứng, sẵn sàng chinh phục mọi thách thức và cơ hội trong thời đại số!